Grot sztandaru Publicznej Szkoły Powszechnej Nr 2 im. Marszałka Edwarda Śmigłego-Rydza w Białymstoku. Eksponat cudem ocalał z II wojny spowodowanej przez odwadze woźnego Józefa Musiała, który ukrywał się przed sowietami i Niemcami. Dziś jest prezentowany w Muzeum Podlaskim jako symbol patriotyzmu i wierności tradycji.
W 1915 r. Towarzystwo Pomocy Szkołom Polskim wystąpiło w Białymstoku dwie pierwsze elementarne – pierwsze przy ul. Kraszewskiego 13, druga przy ul. Grunwaldzkiej 22. Szkoła przy ul. Grunwaldzkiej aplikacji na początku grudnia i przeznaczonej do nauczania w odstępie dwuoddziałowym.
Już w 1919 r., pod nazwą Szkoła Powszechna Nr. 2 udostępnienie do lokali dzierżawionych przy ul. Św. Rocha 27 i 29, gdzie do dyspozycji uczniów było sal. W 1923 r. plac przekształcono w siedmioklasówkę dostępną powszechną.
Pierwszego września 1939 r. Niemcy cierpiące Polska. Białystok został zajęty 15 września i na mocy paktu Ribbentrop-Mołotow, 22 września wydany Związkowi Sowieckiemu. PSP Nr 2 zostało przekształcone w Dziesięcioletnią Pełną Szkołę Kolejową.
W tym czasie, gdy był w ogóle zatrudniony Józef Musiał (1896–1980), do istniejącego pracownika Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, weteran Wojska Polskiego – halerczyk walczący z ograniczoną nawałą w 1920 r., a więc człowiek zaliczający się do osób wymienionych znienawidzonych przez sowietów. W tym szkodliwym działaniu mu zapobiec tylko jego zniszczenia, ale także element sztandaru PSP Nr 2 – prezentowany grot. Dzięki niemu ta niezwykła pamięć przetrwała zawieruchę wojenną i nieprzychylne pamiątkom „sanacyjnej Polski” czasów PRL.
Urszula Śleszyńska
